منظومه ی کچلک و شیطان

بازنویسی داستان محلی در اوزان نیمایی- محمد بشرا
زبان : گیلکی - گویش : بیه پس

 

جه قدیم گفتیدی کی

کچلان زرنگیدی

شانس داریدی

شیطان سرم کولا نان-

تانیدی

نقلی بو-

نقلی نوبو

من کی گم تو- ده نوگو

تا مرا به یا ایه

نانم کو شهر دورون

سر ، هچین خاشه کویی-

جه بی مویی.

خودشام جه ویشتای –

ناشتی هرگز سرایی.

کچلک کی دانی کیه؟

هونی کی : سر انی شین

وختی کی وارش کونه؛ خارش کونه!

آفتاب کونه ؛ تاب تاب کونه!

اخر او وختانه ره

پور زمات دنˇواره.

امه دوره مانستان،

ننا بو تمیزگی.

کچلی ناخوشی شیلان کشه یی.

سرانا زوفته مرا-

تا گوشه کون ،

طاسا کودی-

خاشه کویی چاگودی!!

هنه واستی همه جا ،

چی فراوان بو کچل.

از خجالت همه تان –

کولا به سر.

بله ، امه کچله ،

کوچیکی ، بی کاره بار،

کوچانه سر رادواره

اَ چوچه سرا سوار

هین کودی ، غمچین زه یی-

اما انه پیره مار،

خسته از خو روزگار.

کار گودی می در تی در

کی نبه مردومه ور

سر بی جیر

و- اتویی کچلکه شکما-

سرا کودی.

بله ، تی گفتنه ره

روز بوشو ، شب بامو

هفته هفته

ما بامو

ما ، بوشو سالانه پس.

اَ- سال ، او سالانه بوخورده کس به کس

کچله پیلا بوبو

ئیدانه جوان بوبو

پالوان-

کوشتی کون!

اگر درس نخانده بو ،

مولا خانه نوشوبو،

اما خیلی بو زرنگ

چی بگم ؛ آتشه ور

شوره چوشمان همه کور

پیره مارا بینشانه به خانه

خودشم،

ئیتا دس شیر و

ئیتا دس شمشیر

بوشو کاره بارا پس.

صوبه زود.

اسینا جورا کش،

جه خو ئی چشمه اوتاق،

وازاکود ، صارایی تان.

داز ، اَ دس-

گرواز او دس

بزه جه خانه به در

بوشو خو کارانه پس.

مردومه باغ و بیجار و خانه ور.

توˇر بزه –

داره بزه.

باغانه گرواز بزه.

هتو جان کنش بوکود

ای طرف پرچین بزه

اوی طرف رمش چاکود.

چه دانم،

هر تا کار کی داشتیدی،

انه اونه ره واکود.

شب باورده ، خسته جان ،

پیره مار واستی ، نان

ئی روزا ،

کچله پیره مار.

بوگفته : جان زای !

تی گوذر اگر دکفته بازار سر

ئیتا دو مرغی گمج –

می ره فاگیر!

اخر میهمان داریمی!

خایم فردا ناهاره ،

سیره قلیه چاکونم-

گمج نارم.

کچله دس بنا خو چوشم سر:

ای به چشم.

وازاکود صارا میان.

مرغانه دانه فوکود.

شلختانا ، بلته جا بیرونا کود.

ورزا کولا آب بدا.

سیبیلانا تاب بدا.

تازه نیم تنه یو شلوار وازِه.

خو قرا قاشق بزِه.

خو کمر شال دوست

چوموش پاتاوه بوکود

پاشینا جورا کشه-

علی مدد.

خانه جا به راه دکفت.

*

بهر بو ، صافه هوا

حاج حجینه سر صدا.

بولبول چاب چاب زنی –

جه هر طرف.

دارانا گول وا جبو

جاده یا افتاو دوبو

کچله –

خو سرا-

دساسِه-

اگر تنگر بواره ؟!

ترسه امرا واگردست.

تالشی کولا بنا-

خو دیلا قرار بدا.

تی سرا در ناورم جانه زای.

کچله گمج بازار بیهه.

شیب زئنا واگردست.

هتو کی فارسه دشتگی یا بی درخت ، سایبان

تی چومان

بده روزا نی دینه

ئی دفا باد بزه –

ابر باورد.

گورخانه وارش بوگود.

کله سر –

خارش بوکود.

بیده الان عینه آب دکفته موش-

چورندا بِه.

چی بوکود ؟

خو لیباسانا بکند،

همه یا گمج دنا

گمجا فوگوردانه

اونه سر بوچوک بینیشت

وختی ابران دوراست

آسمان خو اخمه توشکه یا واکود-

کچله دوارده خو رختانه وازه

چوموشه بندا دوست

رو به خانه ، واگردست.

بیشتاویم جه او طرف –

 از شیطان!

دانیدی شیطان کیه ؟

اونی کی خابه میان

شومه را ، گول زنه کی ،

دیمیزید!!

آدمه علما بره

دینه ایمانا اگر قایم نبه-

فاگیره.

کچلکا بیده او وارشی روز،

جه سره تان ، تا پا چونگول-

خوشکه پیشک.

تورا بو –

قاقا زه.

خو دوشاب خوری انگوشتا-

گازا گیفت!

عجبا ،

من شیطان رجیم،

می همه فنده و فوصول امرا،

اسبه شور بارانه جیر-

چورندا بوم.

ا کله پاشینه بخاب،

چوتویی هیسته نی چیشت؟

وارشه جا –

ساق جیویشت؟

شومه ره گفتنه ره،

خو دیلا پیلا کوده،

کچلکا پیشاشو!

آ کچل ؛ سلام علیک!

تی دوماغ چاق برار؟

چی کونی ، چی کار دری؟

کچله کی شیطان ، خانه یه –

پاستان دوبو،

دپرک بوخورد:

السلام

آ شیطان!

مردومه گوم را بوکون،

خلق چوشما خاک دوکون،

چیسه ا اول صوب،

سبزه بوستی می جولوب؟

- والله راستشا بگم،

دینی من ،

شرشره وارشه جیر –

چورندا بوم.

تو چره نم نیده یی؟

دِ شتگِم نه دار داره-

نه سر پنا!

کچله –

ئیپچه خو صافه سرا خارش بدا،

لبه جیر خنده بوکود.

زیمینا فیلی فوکود!

- زرنگی ؟!

به به استانی خوایی-

می لما یاد بیگیری؟

بوشو ول ماطلی!

زاکان جان ،

شومه گوش کی به منه؟!

شیطانه بیجه بلا .

زرنگ و سر به هوا.

 جه ا گب

ئی بالا بجسته ، شله مرده رند.

- یعنی ا فندا مرا یاد دانه ره ،

ئیچی خوایی از می جا؟!

آ کچل –

خورم پسر.

کاری و پیله جیگر

شیطانه کوچی برار

بوگفته  خنده مرا:

تو ، تی لم و کلکا –

یاد بدن همه مرا:

چوتی ، مردوما بیچارا کونی؟

سرانا کولا نیهی؟

چومانا خاک دوکونی؟

زنˇ مردا تاوه دی کس کسه جان

مار و زاک میان –

واکاری؟

جنگا شواله دیهی-

ساقه سالم دواری؟

شیطانم چاره نیده.

لحابا سوبوله ره ،

قیصریا ، دسهدسماله واسی

آتشا زه.

خو همه فنده و فوصولا یاد بدا –

کچلکا.

کچلم ، نه بنا نه اوساده.

 درازه دانˇ مرا،

خو لیباس خوشکی لما،

باموخته شیطانکا.

یعنی کی ،

ینی کی پیله شیطانه سرا –

کولا بنا.

هسا همتان بیگیم

سنگه سوفال اوشانه سر

خاکه کربلا-

امه سر .

اوشان بوخورید سنگه سوفال

امه بوخوریم –

نقله نبات.